"Het maakbare mensbeeld blijkt niet te kloppen. Dit verlies is pijnlijk en verwarrend..."

“Waarom? Ik denk dat dat de meest gestelde vraag is binnen en over het christelijk geloof. En misschien wel in het algemeen. De laatste weken klinkt deze vraag meer dan ooit, in zuchten van thuiswerkende moeders, de zorgen om de boodschappen, de piekerende student en het gezweet van de mensen die nog moeten werken. Ook ik heb deze vraag gesteld afgelopen weken. Ik ben zelf heel ziek geweest en heb twee weken in isolatie gezeten. Zo zag ik vanuit mijn bed hoe het hele leven buiten langzaam stil viel.

Soms lukt het niet

Ook zag ik hoe iedereen koste wat het kost zijn hoofd boven water probeert te houden. Door te zeggen dat het wel meevalt, of door juist deze tijd te benutten om binnen zo productief mogelijk te zijn. We proberen alles zo positief mogelijk te draaien. Dat is fijn en is goed! Maar soms lukt het niet, en dat is goed. Niet uit elke moeilijkheid hoeft nu een les te halen te zijn. Soms is het enige wat we kunnen doen, als een kind in de Vaders armen Hem boos tegen de borst stompen, huilen, om daarna uitgeput in slaap te vallen in Zijn armen. We mogen gewoon zijn. Het is overweldigend, en ik weet ook niet waarom dit zo is. Ik hoef het ook niet te weten. Ik wil alleen maar iets meer zekerheid, meer controle. Dat is nu ook niet altijd haalbaar.

Een zuiverende nacht

Dit doet me denken aan een gedicht dat is geschreven door een middeleeuwse geestelijke, een mysticus; Johannes van het kruis. Hij schreef een werk over de donkere nacht van de ziel. Dit was een tijd die hij mee maakte waarin hij opgesloten werd (klinkt bekend) en niks meer van God ervoer. Hij kon Zijn liefde niet meer voelen. Johannes probeerde het niet weg te redeneren, hij werd niet heel druk om het te vergeten. Hij zag deze donkere nacht als iets zuiverends. Hij moest zijn godsbeeld loslaten, omdat deze niet meer klopte.

Wie zijn we nog?

Wat kunnen wij hier nu mee? Ik denk dat we, net zoals Johannes, op dit moment misschien wel zien dat het beeld dat we hadden van de werkelijkheid niet klopte. Misschien moet je het godsbeeld loslaten, maar voor mij is het ook mijn mensbeeld en zelfbeeld. Ik hecht meer waarde aan mijn vrijheid dan ik dacht, en ik dacht dat ik meer controle had dan ik heb. Het maakbare mensbeeld blijkt niet te kloppen. Dit verlies is pijnlijk en verwarrend. Wie zijn we nog? Wat kunnen we nog wel?

Verlies

En dit beeld is niet het enige dat we verliezen. We verliezen plannen, misschien wel ons werk, zekerheid, onze gezondheid en misschien ook wel mensen. Dit is veel verlies en kan de donkere nacht nog donkerder laten lijken.  We zitten nu in een donkere nacht van het niet weten. Dat is nu eenmaal zo. Maar we mogen troost putten uit dat het bij Johannes ook weer licht werd. Hij heeft zijn crisis overleefd, zijn geloof heeft zijn crisis overleefd. En juist door deze ervaringen op de schrijven, helpt hij al eeuwen lang mensen die door dezelfde nacht heengaan.

Als niks meer klopt…

Dit is een tijd waar we doorheen moeten, er is geen ontkomen aan. Misschien helpt het om te beseffen dat we niet alleen zijn. Het helpt mij om getuigenissen te lezen van heiligen, van vervolgde christenen en van anderen die het moeilijk hebben gehad. Hun nachten gingen voorbij. Deze nacht zal voorbij gaan, want wij geloven in de Morgenster.

Jezus, die de dood overwonnen heeft, die de storm suste en de Satan op zijn plek zette, houdt ons nu veilig in Zijn armen. Hij houdt ons tegen Zich aan, totdat de zon weer opkomt. Als niks meer klopt, klopt Zijn hart nog voor ons.

Welke wereld- of godsbeelden moet jij loslaten? Lukt dat?